אַ װאָך מיט י. ל. פּרץ
פֿאַראַיאָרן פּסח איז דאָס געװעזן.
נאָך אַ שװערער שלאַפֿקײט און נאָך אַ לאַנגער קוראַציע אין די
װאַרעמע לענדער, בין איך געקומען קײן װאַרשע. אַ סך פֿרײַנט און
גוטע פֿרײַנט האָבן מיך אָפּגעװאַרט אַפֿן באַנהױף, און צװישן אַלע פּרץ
און דינעזאָן.
װער עס האָט געקענט פּרצן, האָט זיך גאָרנישט געקענט פֿאָרשטעלן
פּרצן אָן דינעזאָנען. אַ רירנדע חבֿרשאַפֿט! אַ מאָדנע ליבשאַפֿט! און ניט
פֿון נעכטן איז דאָס געװען, און ניט פֿון פֿאַראַיאָרן. נאָך מיט אַכט און
צװאַנציק יאָר צוריק, אַז איך האָב געהאַלטן באַ אַרױסגעבן מײַן ערשט
יאָרבוך „די ייִדישע פֿאָלקסביבליאָטעק“ און פּרץ האָט מיר צוגעשיקט קײן
קיִעװ זײַן באַלאַדע „מאָניש“, איז תּיכּף נאָך פּרצעס בריװ אָנגעלאָפֿן אַ
בריװל פֿון װאַרשע, פֿון דינעזאָן, װוּ ער פֿרעגט זיך נאָך אַף דעם „אױפֿ־
גײענדן שטערן“, און אַז איך האָב אים געענטפֿערט, אַז איך בין פֿון דער
באַלאַדע אַנטציקט און אַז דער אױטאָר שײַנט צו זײַן אַ גרױסער טאַ־
לאַנט, איז קײן מער גליקלעכער פֿון דעם דינעזאָן אַף דער װעלט ניט גע־
װען. ער, דינעזאָן, ניט פּרץ, האָט מיר שױן צוגעשיקט נאָכדעם אַ גאַנצע
„טעטראַד“ מיט קלײנע דערצײלונגען פֿון י. ל. פּרץ, פֿון װעלכע ס'איז
גרינג געװען אױסצוקלײַבן און אָפּצודרוקן אַזעלכע זאַכן, װי דער „כעלע־
מער מלמד“, „װענוס און שולמית“ און דאָסגלײַכן. פֿון דעמאָלט אָן און
װײַטער איז אַלץ, װאָס פּרץ האָט אַרױסגעװאָרפֿן (איך װעל שפּעטער זאָגן
פֿאַרװאָס איך באַנוץ דאָס װאָרט „אַרױסגעװאָרפֿן“), איז דאָס געגאַנגען
דורך דינעזאָנס הענט.
אַז דינעזאָן איז געװען זײַן ביזנעס־סעקרעטאַר, װי עס הײסט באַ
|
|
a vokh mit i. l. Perets
farayorn peysekh iz dos gevezn.
nokh a shverer shlafkayt un nokh a langer kuratsye in di
vareme lender, bin ikh gekumen keyn varshe. a sakh fraynt un
gute fraynt hobn mikh opgevart afn banhoyf, un tsvishn ale Perets
un dinezon.
ver es hot gekent prtsn, hot zikh gornisht gekent forshteln
prtsn on dinezonen. a rirnde khavershaft! a modne libshaft! un nit
fun nekhtn iz dos geven, un nit fun farayorn. nokh mit akht un
tsvantsik yor tsurik, az ikh hob gehaltn ba aroysgebn mayn ersht
yorbukh "di yidishe folksbiblyotek'' un Perets hot mir tsugeshikt keyn
kiev zayn balade "monish'', iz teykef nokh prtses briv ongelofn a
brivl fun varshe, fun dinezon, vu er fregt zikh nokh af dem "oyf-
geyendn shtern'', un az ikh hob im geentfert, az ikh bin fun der
balade anttsikt un az der oytor shaynt tsu zayn a groyser ta-
lant, iz keyn mer gliklekher fun dem dinezon af der velt nit ge-
ven. er, dinezon, nit Perets, hot mir shoyn tsugeshikt nokhdem a gantse
"tetrad'' mit kleyne dertseylungen fun i. l. Perets, fun velkhe s'iz
gring geven oystsuklaybn un optsudrukn azelkhe zakhn, vi der "khele-
mer melamed'', "venus un shhulamis'' un dosglaykhn. fun demolt on un
vayter iz alts, vos Perets hot aroysgevorfn (ikh vel shpeter zogn
farvos ikh banuts dos vort "aroysgevorfn''), iz dos gegangen
durkh dinezons hent.
az dinezon iz geven zayn biznes-sekretar, vi es heyst ba
|
אַ װאָך מיט י. ל. פּרץ
פֿאַראַיאָרן פּסח איז דאָס געװעזן.
נאָך אַ שװערער שלאַפֿקײט און נאָך אַ לאַנגער קוראַציע אין די
װאַרעמע לענדער, בין איך געקומען קײן װאַרשע. אַ סך פֿרײַנט און
גוטע פֿרײַנט האָבן מיך אָפּגעװאַרט אַפֿן באַנהױף, און צװישן אַלע פּרץ
און דינעזאָן.
װער עס האָט געקענט פּרצן, האָט זיך גאָרנישט געקענט פֿאָרשטעלן
פּרצן אָן דינעזאָנען. אַ רירנדע חבֿרשאַפֿט! אַ מאָדנע ליבשאַפֿט! און ניט
פֿון נעכטן איז דאָס געװען, און ניט פֿון פֿאַראַיאָרן. נאָך מיט אַכט און
צװאַנציק יאָר צוריק, אַז איך האָב געהאַלטן באַ אַרױסגעבן מײַן ערשט
יאָרבוך „די ייִדישע פֿאָלקסביבליאָטעק“ און פּרץ האָט מיר צוגעשיקט קײן
קיִעװ זײַן באַלאַדע „מאָניש“, איז תּיכּף נאָך פּרצעס בריװ אָנגעלאָפֿן אַ
בריװל פֿון װאַרשע, פֿון דינעזאָן, װוּ ער פֿרעגט זיך נאָך אַף דעם „
אױפֿגײענדן שטערן“, און אַז איך האָב אים געענטפֿערט, אַז איך בין פֿון דער
באַלאַדע אַנטציקט און אַז דער אױטאָר שײַנט צו זײַן אַ גרױסער
טאַלאַנט, איז קײן מער גליקלעכער פֿון דעם דינעזאָן אַף דער װעלט ניט
געװען. ער, דינעזאָן, ניט פּרץ, האָט מיר שױן צוגעשיקט נאָכדעם אַ גאַנצע
„טעטראַד“ מיט קלײנע דערצײלונגען פֿון י. ל. פּרץ, פֿון װעלכע ס'איז
גרינג געװען אױסצוקלײַבן און אָפּצודרוקן אַזעלכע זאַכן, װי דער „
כעלעמער מלמד“, „װענוס און שולמית“ און דאָסגלײַכן. פֿון דעמאָלט אָן און
װײַטער איז אַלץ, װאָס פּרץ האָט אַרױסגעװאָרפֿן (איך װעל שפּעטער זאָגן
פֿאַרװאָס איך באַנוץ דאָס װאָרט „אַרױסגעװאָרפֿן“), איז דאָס געגאַנגען
דורך דינעזאָנס הענט.
אַז דינעזאָן איז געװען זײַן ביזנעס־סעקרעטאַר, װי עס הײסט באַ
|